آیا انگشتربدست راست کنیم؟
پاسخ:
احادیثی که در باب انگشتر از أئمه معصومین ع وارد گردیده است بر سه دسته قابل تقسیم اند:
1. روایاتی که بر جواز یا استحباب به دست راست کردن انگشتر دلالت دارد:
الف) در حدیث شریفی از امام حسن عسکری ـ علیه السلام ـ آمده است که فرمودند: «علامة المؤمن خمس: صلاة الاحدی و الخمسین، و زیارة الاربعین و التختم بالیمین و تعفیر الجبین و الجهر ببسم الله الرحمن الرحیم». نشانه مؤمن پنج چیز است: خواندن پنجاه و یک رکعت نماز، (17 رکعت واجب و سی و چهار رکعت مستحبی)، زیارت اربعین، انگشتر به دست راست کردن، پیشانی بر خاک مالیدن و بلند گفتن بسم الله الرحمن الرحیم.(1)
ب) از حضرت جعفر بن محمد از پدر بزرگوارش ـ علیها السلام ـ از جابر بن عبدالله نقل کردند که جابر گفت: نبی اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ انگشتر را به دست راست می نمودند.
ج) از سلمان فارسی (رضی الله عنه) مرویست که رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ به علی ـ علیه السلام ـ فرمودند: یا علی انگشتر را به دست راست نما تا از مقربین در جایگاه الهی باشی. علی ـ علیه السلام ـ عرض کردند یا رسول الله مقربین درگاه الهی چه کسانی هستند؟ رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ فرمودند: جبرئیل و میکائل.(2)
2. در بعضی احادیث فرموده اند که گذاشتن انگشتر در دست چپ اشکالی ندارد.
الف) در حدیث صحیح از حضرت امام رضا ـ علیه السلام ـ منقول است که اگر خواهی انگشتر را به دست راست کن و اگر خواهی به دست چپ.(3)
ب) از امام کاظم ـ علیه السلام ـ سئوال شد: آیا انگشتر را باید در دست راست کرد؟ فرمودند: هر طور که می خواهی دست راست باشد یا چپ.(4)
3. احادیثی که نهی کرده اند از به دست چپ کردن انگشتری که در آن اسماء متبرکه قرار دارد، در حال استنجاء: به عنوان نمونه: حضرت امیر المومنین علی ـ علیه السلام ـ فرمود که هر کس انگشتری در دست چپ داشته باشد که نام خدا در آن باشد در وقت استنجا بدر آورد و در دست دیگر کند.(5) علمای هم فرموده اند: اگر در دست چپ انگشتری باشد که در آن اسم خدا باشد استنجا به دست چپ مکروه است و اسماء الله و اسماء معصومین ـ علیهم السلام ـ را نیز هرگاه به قصد نام ایشان کنده باشند بدین کراهت ملحق کرده اند.
از مجموع این سه دسته روایت بدست می آید که قرار دادن انگشتر در دست راست مستحب است، امّا قرار دادن انگشتر در دست چپ نیز حرام نیست. بلی، اگر انگشتر منقش به أسماء متبرکه باشد استفاده از آن در درست چپ هنگام استنجاء ک هبا نجاست در تماس است گراهت دارد. مطابق برخ نقل ها، اولین کسی که با سنت مخالفت نمود معاویه (علیه الهاویه) بود.(6) که انگشتر را به دست چپ کرد.
امّا راجع به نقلی که از تشرف مطرح گردید بای گفت که : نقل و شنیدن تشرفات چه در خواب و چه در بیداری منبع احکام شرعی نیست زیرا اولا:
هر کسی لیاقت و شایستگی دیدن امام زمان ـ علیه السلام ـ را ندارد.
ثانیا: با نقل هایی که می شود نمی توان اطمینان به تشرف حاصل کرد، زیرا بسیاری از کسانی که تشرفاتی را نقل می کنند دروغ می گویند و به نوعی دکان باز می کنند.
ثالثا: افراد خاصی که توفیق زیارت آن حضرت نصیبشان می شود، آن را نقل نمی کنند، مگر در موارد خاص و در حال ضرورت.به تعبیر آن شاعر: آنان که اسرار حق را آموختند مهر کردند و دهانشان دوختند.
پاورقی:
1. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، بیروت، موسسه آل البیت، چاپ دوم، 1424ق، ج5، ص81.
2. شیخ صدوق، محمد، علل الشرایع، قم، انتشارات مؤمنین، چاپ سوم، 1382ش، ج1، ص525.
3. مجلسی، محمد باقر، حلیة المتقین، قم، موسسه انتشارات هجرت، چاپ هفتم، 1373ش، ص30.
4. وسائل الشیعه، همان، ج5، ص79..
5. حلیة المتقین، همان، ص30.
6. امینی، عبدالحسین، الغدیر، بیروت، دارالکتب العربی، چاپ دهم، ج10، ص210.
منبع: نرم افزار پاسخ - مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات
انگشتربدست راست؟؟؟؟
انگشتر به دست کردن سنتی پسندیده است که همواره مورد توجه پیامبر(ص) و ائمه (ع) بوده است و روایات بسیاری در بیان جنس نگین و حلقه آن، طرح روی آن و نحوه و کیفیت گذاشتن آن وجود دارد. مثلاً به نگین عقیق توصیه و باعث برکت و ایمنی از بلاها خوانده شده است[1] و در مورد حلقه آن به حلقه های نقره ای سفارش شده است. در باره طرح روی آن به ذکر هایی با مضامین عالی مثل «الله الملک» (خداست که پادشاه است)[2] یا «محمد نبی الله و علی ولی الله»[3] توصیه شده است. همچنین به گذاشتن آن در انگشتان دست راست بسیار توصیه شده و یکی از نشانه های شیعه بودن شمرده شده است. در روایاتی به نقل از امام موسی کاظم (ع) آمده: «... حضرت علی(ع) در دست راست انگشتری می کرد، چون او بعد از رسول الله(ص) امام اصحاب یمین بوده ... و این علامت شیعیان ما است ...»[4] یعنی در دست راست کردن انگشتر به تبعیت از امیر المومنین (ع) و پیامبر (ص) است. به این ترتیب که پیامبر (ص) و حضرت علی (ع)، امام اصحاب یمین هستند. و در دست راست کردن انگشتر ایشان نماد و نشان دهنده این مطلب است و شیعیان برای اتحاد و تمسک به روش امامان خود از این روش تبعیت کنند.
البته باید توجه داشت که همه توصیه ها و فضیلت های بیان شده در باب گذاشتن انگشتر آن هم در دست راست، استحبابی هستند؛ یعنی الزامی در آنها نیست. در بعضی از روایات، مواردی غیر آنچه در بالا گفته شد، مجاز دانسته شده است؛ مثلاً طبق روایتی از امام صادق (ع) انگشتری از پیامبر اکرم (ص) را بدون نگین معرفی کرده و فرموده اند: «انگشتر رسول الله (ص) از نقره بود و نگین نداشت».[5] یا در مورد این که در چه دستی باشد. در روایاتی از امام موسی کاظم (ع) درباره این که در دست راست باشد، سوال شده، حضرت جواب داده اند: «اگر خواستی در دست راست و اگر خواستی در دست چپ».[6] پس اگر عرفاً لازم باشد که حلقه ازدواج در دست چپ باشد، این کار اشکالی ندارد، ولی چه بهتر که انگشتر عقیقی هم در دست راست خود، به نشانه شیعه بودن و برای بهره مندی از دیگر ثواب ها وفوائد آن داشته باشیم.
البته باید توجه داشت که پوشیدن زیور آلات طلا و از جمله انگشتر طلا برای مردان حرام است.[7]
[1] وسایل الشیعه، ج 5، ص 91.
[2] همان، ص 93.
[3] همان، ص 91.
[4] همان، ص 82.
[5] همان، ص 77.
[6] همان، ص 79.
[7] نک: توضیح المسائل مراجع ، ج 1، ص 482.
